Mosterdzaad bestaat uit de kleine ronde zaden van de mosterdplant (Brassica nigra, Brassica juncea of Sinapis alba). Het kruid wordt al duizenden jaren gebruikt en vormt de basis voor mosterd, maar ook als specerij in gerechten, bij het inmaken van groenten of in combinaties met vlees en kaas. De smaak is scherp en kruidig, met milde tot pittige accenten afhankelijk van het type zaad.
De mosterdplant is een eenjarige plant met felgele bloemen. De zaden rijpen in smalle peulen. Mosterdzaad wordt geoogst wanneer de peulen volledig ontwikkeld zijn maar nog niet openbarsten. Er zijn drie hoofdsoorten:
De oorspronkelijke soorten mosterdzaad komen uit het Middellandse Zeegebied en delen van Zuid-Europa en Azië. Al rond 3000 voor Christus werd zwarte mosterd gebruikt in India. Grieken en Romeinen kenden de specerij als sinapis en gebruikten het al om gerechten op smaak te brengen. De naam mosterd is waarschijnlijk afgeleid van het gebruik van most, ongegist druivensap, en het Latijnse woord ardere dat branden betekent. In de Middeleeuwen werd mosterd in Europa een populair product, met steden als Dijon die een belangrijke rol speelden in de productie.
Mosterdzaad wordt wereldwijd gebruikt, zowel heel als gemalen. In Europa is het een klassiek ingrediënt voor mosterd en inmaakkruiden, bijvoorbeeld bij augurken en haring. Ook in worsten, kazen en stoofgerechten wordt het vaak toegepast. In de Indiase en Midden-Oosterse keuken wordt mosterdzaad eerst geroosterd in olie, waarna het smaak afgeeft aan curry’s en sauzen. Gemalen mosterdzaad vormt de basis van natte mosterdsoorten zoals Dijon of Beierse zoete mosterd.
