Nootmuskaat in de supermarkt, het lijkt de normaalste zaak van de wereld. Maar wist je dat achter elk potje of zakje een verhaal schuilgaat? In samenwerking met Fairfood en met behulp van slimme blockchaintechnologie, hebben we bij Verstegen de reis van nootmuskaat volledig in kaart gebracht voor iedereen. Met een simpele scan van de QR-code op alle verpakkingen zie je welke boer het product, dat jij in je hand houdt, heeft verbouwd en hoe het uiteindelijk in het schap terecht is gekomen. En dat is goed nieuws voor de nootmuskaatboeren en de rest van de productieketen. Wij leggen uit waarom.

De uitdagingen van nootmuskaatboeren
In Indonesië, de thuishaven van 75% van de nootmuskaatproductie in de wereld, zijn het voornamelijk kleinschalige boeren die deze specerij verbouwen. Ondanks hun toewijding, worden deze boeren vaak geconfronteerd met uitdagingen die hun deel van de opbrengsten in de weg staan. Met bijvoorbeeld een beperkte toegang tot marktinformatie en weinig onderhandelingskracht, hebben ze een slechte positie in de markt. Een andere uitdaging is het ontbreken van toegang tot een banksysteem. Financiële geletterdheid is in Indonesië laag, waardoor boeren veelal geen bankrekening hebben en niet de mogelijkheid hebben om een krediet af te sluiten voor slimme investeringen in hun bedrijf.

Samenwerking met Fairfood
In 2018 zijn we een samenwerking met Fairfood gestart om deze uitdagingen van de boeren aan te pakken, toen nog met een pilot voor één lading nootmuskaat. De voornaamste doelen: meer inkomen voor de boer realiseren, de positie van de boeren in de productieketen verstevigen en goede handelsrelaties voor de lange termijn opbouwen. Sinds deze pilot nemen we gezamenlijk het voortouw om verandering te brengen in de dynamiek in de gehele nootmuskaatketen en de stem van de boeren te versterken. Dit doen we met Fairfood’s platform ‘Trace’, dat onder andere blockchaintechnologie gebruikt.

De rol van technologie: Trace en blockchain
De gebruikte technologieën maken onze nootmuskaatketen volledig traceerbaar. Trace legt alle transacties vast, van boer tot bord, waardoor de reis van het product precies kan worden nagegaan. De toegepaste blockchaintechnologie slaat daarbij alle data op in ‘blokken’. Hiermee kan iedere speler in de keten veilig gegevens invullen. Zo kan de boer bijvoorbeeld bevestigen of hij of zij de afgesproken prijs heeft gekregen voor een product. Deze informatie is zichtbaar voor iedereen in de keten. We maken hiermee dus een soort digitaal productpaspoort, waarbij compleet inzichtelijk wordt gemaakt wat er met de producten is gedaan en welke afspraken er nagekomen zijn. Voor alle nootmuskaat van Verstegen wordt dit nu toegepast. De boeren krijgen zogenaamde ‘farmer cards’ (een soort omgekeerde betaalpas) met NFC-technologie, waarmee ze transacties kunnen verifiëren, zelfs zonder internettoegang. Ze hebben ook toegang tot hun gegevens via een webinterface en SMS-integratie.

Fairfood neemt hierin de rol als databeheerder op zich en werkt als bemiddelaar tussen boeren en exporteurs die met Verstegen samenwerken. De boeren ontvangen een premium voor hoge kwaliteit nootmuskaat én een premium voor het delen van de data die nodig is om de nootmuskaat traceerbaar te maken. Zo worden ze betaald voor het delen van waardevolle informatie.

Een positieve impact in de keten
Dankzij deze digitalisering worden alle nootmuskaattransacties door de boeren goedgekeurd. Dit verstevigt hun positie in de keten en het inzicht en vertrouwen tussen de partners in die keten. Het komt de samenwerkingen ten goede en waarborgt een eerlijker verloop van het productieproces. Bijna 400 ‘farmer cards’ zijn inmiddels uitgegeven. Dankzij de eerdergenoemde premiums is het inkomen van de boeren met ongeveer 4% gestegen. Het feit dat de stem van deze boeren nu gehoord wordt, heeft geleid tot meer vertrouwen binnen de toeleveringsketen en een sterkere band tussen Verstegen en de boeren. Door middel van een inzichtelijke interface kan bovendien iedereen nu de reis van nootmuskaat volgen. Samen zetten we zo stappen richting een eerlijkere, duurzamere keten die ook nog eens door iedereen is na te trekken.

Dat smaakt naar meer! Ons doel is om uiteindelijk alle kruiden- en specerijenketens volledig transparant te maken. Want eerlijk eten, begint bij een transparante keten.

Lees ook meer over dit project op de website van Fairfood: Verstegen: ontdek de reis van nootmuskaat